დიდმარხვის მე-4 კვირას მსოფლიოს მართლმადიდებელ ეკლესიებში იდღესასწაულება წმ. იოანე სინელის ხსენება. წმ. იოანე სინელი გახლავთ მე-7 საუკუნეში მოღვაწე ბერი, რომელიც 16 წლის ასაკში შეუდგა ბერობის გზას და ღრმა მოხუცებულობამდე გაატარა ცხოვრება დაყუდებულობასა და ღვაწლში. მან აღწერა სათნოებათა კიბე, რომელშიც გადმოცემულია მონაზვნური ცხოვრების წესი და რიგი. იმ დროიდან მოყოლებული დღემდე, სახარებათა და სამოციქულო წიგნთა შემდეგ, მსოფლიოს მონაზვნობა ხელმძღვანელობს და წარმართვას საკუთარ ცხოვრებას უფალში ამ წიგნით. თუმცა, ეს წიგნი არამარტო მონაზონთათვისაა დაწერილი, არამედ მასში საეროებიც დიდ სწავლასა და ნუგეშინისცემას ჰპოვებენ. (სასურველია რომ ეს წიგნი ერისკაცებმა მხოლოდ მოძღვრის მეთვალყურეობით წაიკითხონ)...
ჩვენ, წინა, ჯვრისთაყვანისცემის კვირას წავიკითხეთ სახარებაში: „რომელსა უნებს შემდგომად ჩემსა მოსლვაჲ, უვარ-ყავნ თავი თჳსი და აღიღენ ჯუარი თჳსი და შემომიდეგინ მე.“... ამ სიტყვების შემსრულებელნი, უფრო კარგი იქნება თუ ვიტყვით მიმდევარნი, უპირველეს ყოვლისა მოციქულნი, მახარებელნი და მოწამენი შეიქმნენ, ხოლო მათ შემდეგ კი მონაზონნი...
მონაზონი ბერძნული სიტყვაა და ნიშნავს მარტომყოფს, „მონოს“ მხოლო, მარტო, და „ძოონ“ მცხოვრები, მყოფი... განდეგილური ცხოვრება ადრეც იყო ძველი აღთქმის პერიოდში მართლმორწმუნე შვილებში და წარმართებშიც, მაგრამ ისეთი შინაარსით როგორც ეს ქრისტიანობამ შემოგვთავაზა არასდროს არ ყოფილა...
ქრისტიანებში, თუ შეიძლება ასე ითქვას, მონაზონთა წინასახე გახლდათ წმ. იოანე ნათლისმცემელი, მკაცრი მოღვაწე, მმარხველი და ქადაგი სინანულისა.
ჩვ. წ. ა-თ, პირველ საუკუნეებში სანამ ქრისტიანობა ბიზანტიის იმპერიაში სახელმწიფო რელიგიად გამოცხადდებოდა, ქრისტიანები როგორც ვიცით, სულ დევნასა და შევიწრობას განიცდიდნენ, და უმეტესად მათი ღვაწლი და შრომა უფლისათვის, მოწამეობაში და აღსაარებაში ვლინდებოდა, ხოლო მას შემდეგ, რაც ქრისტიანობა მე-4 საუკუნიდან სახელმწიფო რელიგიად გამოცხადდა, იგი ადვილად გახდა მისაღები ყველასათვის, უფრო მეტიც ის იმ დროიდან უკვე პრესტიჟულიც კი იყო... და ვინაიდან ქრისტიანები თავიდანვე უბრალო და მოკრძალებულ ცხოვრებას ირჩევდნენ და ეწეოდნენ, ზოგიერთ მათთაგანში გაჩნდა სურვილი განმარტოებით ცხოვრებისა, დაფარულად ღვაწლში ყოფნისა, დაფარულში სიკეთის კეთებისა, გაჩნდა სურვილი დახშულ კარს მიღმა უფლისადმი ლოცვისა და დიდებისმეტყველებისა...
თუმცა კი, ბერობა, მაინც უფლის გამოუცნობი და მიუწვდომელი წინაგანგებით დადგინდა ქრისტიანობაში, რადგანაც ბრძანა უფალმა : „არიან საჭურისნი, რომელთა გამოისაჭურისნეს თავნი თვისნი სასუფეველისათვის ცათაისა. რომელი შემძლებელ არს დატევნად, დაიტიენ“ (მთ. 19,12) ე.ი. აქ საუბარია ადამიანის მიერ ღვთისადმი განსაკუთრებულ მსხვერპლშეწირვაზე, განსაკუთრებულ ღვაწლზე, რომელ ღვაწლსაც ადამიანი ნებაყოფლობით ადგება და რომელი მოღვაწეობისთვისაც არა ყოველნი არიან მოწოდებულნი და დამტევნელნი.
თანდათანობით, შემდეგში ამგვარი ღვაწლი გამოიხატა მონაზვნობის მსურველის მიერ უფლისადმი სამი აღთქმის დადებაში, ესენია; ქალწულება, უპოვარება და მორჩილება. ქალწულებაში იგულისხმება წმინდად ცხოვრება, უბიწოება და ერთგულება, უპოვარებაში იგულისხმება ის, რომ მონაზონი არ უნდა იყოს მიჯაჭვული ამ ქვეყნიური საგნებისადმი, არ უნდა იყოს მომხვეჭელი, სახმართმოყვარე, უნდა კმაყოფილდებოდეს იმით რაც ააქვს, და პირიქით, უნდა გასცემდეს რაც კი რამ აბადია... რამეთუ თავადმან თქუა: ნეტარ არს მიცემაჲ უფროჲს ვიდრე მოღებისა“ (საქ. 20,35)... ხოლო მორჩილებაში კი იგულისხმება უპირველეს ყოვლისა სიმდაბლე და სიყვარული, ღვთისადმი დაუოკებელი სწრაფვა, მუდმივი ღწვა ღვთისა და მოყვასისათვის, მცნებათა დაცვა და ღვთის მართლად მადიდებლობა...
სწორედაც რომ ბერ-მონაზვნობა მართებულად იწოდება ქრისტეს მხედრობად დედამიწაზე, ეს არის საიდუმლო ცხოვრება, რომელიც ერთერთმა წმ. ბერმა ასე გამოთქვა: ერისკაცნი რომ ხედავდნენ და განიცდიდნენ რა სიხარული შემოაქვს ბერობას ადამიანის გულშიო, მყისვე მოინდომებდნენ ბერობასო, მაგრამ ასევე რომ ხედავდნენ და იცოდნენ წინასწარ მონაზვნობის მსურველებმა, თუ რა ბრძოლებია ბერობაში, მას არასდროს არ შეუდგებოდნენო...
დღეს წაკითხულ სახარებაში, ჩვენ კვლავაც მოვისმინეთ სწავლანი თავად მაცხოვრისაგან ცხრა ნეტარებაზე, როგორი უცნაურია და თითქოს შეუსაბამო, როდესაც უფალი ნეტარებების ე.ი. ბედნიერების აუცილებელ პირობად პირველ ყოვლისა სიგლახაკეს გვისახავს და არა ვთქვათ სიმდიდრეს ან მაღალ სოციალურ მდგომარეობასა თუ წარმოშობას... გულით მგლოვარებას გვისახავს და არა ვთქვათ გულისთქმით სიამტკბილობას... ხომ არ უთქვამს მაცხოვარს ნეტარ იყვნენ მდიდარი, პატივცემული ხალხი, ამ სოფლიური სიამტკბილობის მოყვარული ხალხიო, არამედ თქვა ნეტარ იყვნენ გლახაკნი და მგლოვარენი სულითა და გულითო... ვინ არის გლახაკი და მგლოვარე სულით და გულით? ... რა თქმა უნდა თავმდაბალი ადამიანი, რა სიმაღლეც არ უნდა ეჭიროს ამ ქვეყნად მას, ის მაინც ქედდადრეკილია, ლმობიერია, სულგრძელია, მომთმენია, არავისი არ შურს, არ ქედმაღლობს, არ განიკითხავს, არ ჭორაობს, არავის დასცინის... გლახაკია, თუნდაც ისიც, რომელიც მდიდარია გარეგნულად, პატივიც ააქვს ადამიანებში და დაფასებულია, მაგრამ შინაგანად არაფრად რაცხს ამ ყოველივეს უფლის სიყვარულთან შედარებით, წუხს და გლოვობს საკუთარ ცოდვებს გულში და სათნოებათა კეთებაში ყველაზე ნაკლებად მიაჩნია საკუთარი თავი, ვინც იცის, რომ ამაოა ყოველივე აქ და მისი არა არის რა ამ ქვეყანაზე, და ეშურება სიკეთისა და მოწყალების ქმნას, ვინც იცის ის, თუ სად არის.... და სად გროვდება და მრავლდება ჭეშმარიტი სიმდიდრე და საუნჯე ადამიანისათვის... ასეთებისთვისაა სასუფეველი ცათა, ასეთები იხვეჭენ ნუგეშინისცემას, მოწყალებასა და ღვთის შვილობას უფალში. ასეთი ადამიანების გულები სულ ლოცვაში არიან, მათ იციან მარხვა რა არის, იციან რომ მარხვისა და ლოცვის გარეშე შეუძლებელია ადამიანური სრულყოფის გზაზე სვლა...
დღეს, ჩვენ ასევე მოვისმინეთ სახარებიდან თუ როგორ განკურნავს უფალი ყრუმუნჯს, რომელიც მოციქულებმაც კი ვერ განკურნეს, რადგანაც იმ დროისათვის, როგორც ამას ღვთივგანბრძნობილი მამები განმარტავენ, ჯერ კიდევ არ ქონდათ მოციქულებს ლოცვისა და მარხვის შესაბამისი ღვაწლი აღებული თავიანთ თავზე, და ამას ემატებოდა უკეთური სულით შეპყრობილის მამის ურწმუნოებაც... რაზეც აღმოხდა მაცხოვარს: „ჵ ნათესავი ურწმუნოჲ! ვიდრემდე ვიყო თქუენ თანა? ვიდრემდე თავს-ვიდებდე თქუენსა?“...
ეს მოვლენა შესაძლებელია შევადაროთ ჩვენს დღევანდელ სინამდვილესაც, დღესაც შესაძლოა ითქვას ეს სიტყვები ჩვენზე... როდესაც სასულიერო პირთა ღვაწლი შეუსაბამოა სასულიერო პირთავე უმაღლეს მოწოდებაზე, როდესაც საერონი ურწმუნოებაში არიან და აღარ ესმით ხმა ეკლესიისა, თითქოს ხმაგაუმტარი სივრცეა ჩამოშვებული ცოცხალ სიტყვასა და ადამიანს შორის...
აი მაგალითად, როდესაც რომელიმე ჩვენი ან სხვისი ახლობელი იღუპება ნარკოტიკით (ღმერთმა დაგვიფაროს!) ან ალკოჰოლით, ან თუნდაც ავაზაკობით და არ ესმის შეგონება, არც მამისა, არც დედისა, არც ეკლესიისა... ასეთი ადამიანი, სწორედ იმ „უტყვ“ - ყრუმუნჯ სულსა ჰყავს შეპყრობილი, რომელზეც დღეს ჩვენ სახარებიდან მოვისმინეთ... რომლის განდევნაც ესოდენ რთულია... უფალი ამბობს მხოლოდ ლოცვითა და მარხვით განიდევნება ეს სული ადამიანიდანო... ვისი ლოცვითა და მარხვით ? სნეულის მშობლებისა და ახლობლების, მმარხველი და მლოცველი სასულიერო პირების ლოცვითა და მარხვით განიდევნება ეს სული... ე.ი. ჯერ მტკიცე რწმენაა საჭირო..., ვინაიდან ბრძანებს უფალი: „უკუეთუ ძალ-გიც რწმუნებად, ყოველივე შესაძლებელ არს მორწმუნისა“...მორწმუნე კი თავის მორწმუნეობას პირველ რიგში ამოწმებს ლოცვითა და მარხვით... ყოველივე ეს თუ არ არის, არაფერი გამოვა... თუ კი თვით მოციქულებმაც კი ვერ შეძლეს განკურნება სნეულისა, განსაკუთრებული ღვაწლის გარეშე,... ჩვენ რაღას გავხდებით ამ უკეთურ სულთან...? უფალო შეგვეწიე...!!!
და ბოლოს, გეტყვით რომ ... დღევანდელი დღით ჩვენ კვლავ შეგვაგონებს წმ. ეკლესია ლოცვასა და მარხვას, რათა ჩვენ სიტყვასა და საქმეს ძალა ჰქონდეს ჩვენს ცხოვრებაში, შეგვაგონებს, რომ ვიდგეთ რწმენაში მტკიცედ და შეურყეველად, რათა გულისყურით შევისმინოთ და შევიგნოთ უფლის სიტყვა დარიგება და განეხვნას სულიერნი სასმენელნი ჩვენნი... გვესმოდეს უფლისა და უფალმაც შეისმინოს ჩვენი ლოცვა-ვედრება და იყოს მწე ჩვენდა ყოველთა დღეთა ცხოვრებისა ჩვენისათა რწმენაში, ლოცვაში და მარხვაში. ამინ!!!
ქრისტესმიერი სიყვარულით
იღუმენი იოანე (კავსაძე)
No comments:
Post a Comment